Thầy Phạm Hồng Đức Phước

TS Phước ăn ngon lành ruột quả ca cao chín (ảnh Hoàng Thiên Nga)

THẦY PHẠM HỒNG ĐỨC PHƯỚC
Hoàng Kim

Ngọt thơm ca cao Đồi Đá
Ban mai vui với bạn hiền
Ly sữa ca cao tím ngát (*)
Phạm Hồng Đức Phước mến yêu

Người hướng đạo sinh bạn quý
Giống cụ Phạm Hồng mình thân
Nước mắt Vị Xuyên mặn đắng
Suốt đời gian khổ hi sinh (**)

Người lành cây che bóng nắng
Khách quen việc tốt cùng chơi
Trang sách niềm vui chia sẻ
Điểm thăm dấu ấn cho đời (***)

#Thungdung
567
VU LAN BÀI HỌC MỚI
Thơ tứ tuyệt Hoàng Kim

Vu Lan bài học mới;
Tỉnh thức cùng tháng năm
Vớt Trăng nhàn nét bút;
Sớm Thu thơ giữa lòng.

https://hoangkimlong.wordpress.com/category/thungdung

Đồi Đá sáng hôm nay, Phạm Hồng Đức Phước 11 9 2022
Hoàng Kim thơ ảnh đối họa

568

Ban mai trưc chỉ sớm
Trường thành bao đổi thay
Quang Trời tầm nhìn sáng
Hoa Đất thương lời hiền

https://hoangkimlong.wordpress.com/category/tinh-thuc-cung-thang-nam/ .

TIẾN SĨ VỀ LÀM NÔNG DÂN
Video câu chuyện ảnh thu vị
CafeBiz, Thứ Sáu 26 tháng 3, 2021
https://www.facebook.com/watch/?v=2977514162520768 Thông tin bảo tồn và tích hợp tại https://hoangkimlong.wordpress.com/category/pham-hong-duc-phuoc-ca-cao/

Tiến sĩ về làm nông dân:Hồi sinh đồi đá trơ trọi nhờ cỏ dại,trồng cacao không hoá chất tạo dòng socola đắt nhất Việt Nam:

Ngự trên một ngọn đồi xã Phú An, huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai là trang trại Stone Hill Farm của ông Phạm Hồng Đức, một thầy giáo chuyển sang làm lâm nghiệp “full time”. Từng là giảng viên tại Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh, sau khi nghỉ hưu 10 năm trước, ông quyết định về làm lâm nghiệp….

(*)
NGỌT THƠM CA CAO ĐỒI ĐÁ
Hoàng Thiên Nga
Báo Tiền Phong 29/02/2020 18:17

TP – Tìm hiểu về cây ca cao, nghề trồng ca cao hàng chục năm qua, tôi vẫn không thể viết bởi ám ảnh ánh mắt nông dân buồn bã trước những mảng vườn ca cao bị sâu rầy tàn phá đến xác xơ. Cho tới khi được tận mắt thấy Đồi Đá hoang tàn biến thành vườn ca cao ngút ngàn trái ngọt, rợp cả khoảng trời, tôi cầm bút…

Khổ vì… sâu

Lần đầu gặp tiến sĩ Phạm Hồng Đức Phước trong hội nghị tham vấn về chính sách phát triển ca cao bền vững tại Buôn Ma Thuột cách đây 5 năm, tôi ấn tượng với cách trả lời phỏng vấn giản dị mà rất cặn kẽ, dễ hiểu của ông. Tuy nhiên, những điều trông thấy trước và sau hội nghị đó chỉ để lại trong tôi âm hưởng băn khoăn.

Tại Văn phòng đại diện báo Tiền Phong khu vực Tây Nguyên, chúng tôi đã tiếp không ít nhóm nông dân bức xúc đòi “bắt đền” những tổ chức thuyết phục họ trồng ca cao. Sau khi họ dồn vốn đầu tư, cuốc cày vất vả, chăm sóc kiểu gì vườn cây vẫn bị sâu rầy tàn phá. Có đơn công nhân ký tên tập thể, tố cáo lãnh đạo công ty “bỏ của chạy lấy người”, “đem con bỏ chợ” khi doanh nghiệp thua lỗ nặng nề vì trồng ca cao.

Khi cùng một nhóm “nạn nhân” về tận “hiện trường”, vừa dợm bước vào vườn ca cao, tôi đã tức thở thoái lui vì mùi hắc nực nồng. Người dẫn đường giải thích: Loài cây này sâu bệnh quá nhiều, chỉ cần ngưng phun thuốc chục ngày là sâu rầy sinh sôi. Thu hoạch về, hạt phơi ủ lên men công phu rồi bán vẫn chả đủ tiền trả nợ mua thuốc trừ sâu, chưa kể công chăm, chi phí bơm tưới… Vì vậy, bao nông dân rơi vào tình cảnh bần cùng gánh nợ trĩu vai.

Kiểm chứng kỹ hơn, chúng tôi vào Viện Nghiên cứu khoa học Nông lâm nghiệp Tây Nguyên. Tỉnh Đắk Lắk dành hẳn 100 hecta đất bazan bằng phẳng, thuận tiện nguồn nước cho Viện làm vườn thực nghiệm. Trong đó có khu trồng các giống ca cao. Hỡi ôi, vạt ca cao nào cũng bị bọ xít, rệp sáp tấn công tơi tả, quả thối rụng đầy gốc. TS Hoàng Mạnh Cường – Trưởng bộ môn Lâm nghiệp và Cây ăn quả xác nhận vì không trị nổi sâu rầy nên lợi nhuận từ trồng ca cao tại đây thua xa nhiều loài cây khác, như bơ, mít, sầu riêng, cà phê cao sản.

Năm 2019, Đắk Lắk sôi nổi phong trào khởi nghiệp. Một nhóm doanh nhân trẻ xây dựng thương hiệu Socola Miss Ede, từ đó câu chuyện về nguồn nguyên liệu ca cao lại được khơi ra. Theo Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT), diện tích trồng ca cao cả nước sụt giảm quá nhanh, từ 25.700ha năm 2012 tới nay chỉ còn khoảng 6.000ha, năng suất trung bình chỉ 1 tấn hạt/ha trong khi nhu cầu ca cao của thế giới đang rất lớn nhưng không có nguồn cung.

Xem phóng sự ảnh “Du xuân với vườn ca cao muôn màu trên Tây Nguyên” đăng trên Tiền Phong Online, giám đốc một công ty xuất nhập khẩu uy tín nhờ tôi tìm giúp nguồn hàng cỡ vài container hạt ca cao mỗi tháng. Tôi hỏi TS Phạm Hồng Đức Phước, chủ vườn ca cao “muôn màu”, ông khẳng định phải đẩy mạnh việc trồng ca cao trước khi nghĩ tới năng lực xuất khẩu và mời tôi đến xem 50 giống ca cao đang cho thu hoạch ở một nơi “từng không có cây gì mọc nổi” tại tỉnh Đồng Nai.

Ðá cũng ngọt lành

Từ TP Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk) theo QL 14 băng qua tỉnh Đắk Nông, đến huyện Tân Phú-Đồng Nai khoảng 300km. Rời cao nguyên trong gió sớm mát rượi, tới chân Đồi Đá của TS Phước, chúng tôi lập tức hứng ngay cái nắng nóng hầm hập giữa chiều đồng bằng.

Ngồi dưới mái lều lợp bằng cọng dừa, chuyên gia ca cao hàng đầu Việt Nam bật quạt, vui vẻ chỉ cho đoàn khách bình nước lọc, quầy chuối chín, ai cần gì dùng nấy. Câu chuyện bắt đầu từ năm 1997, sau khi du học và bảo vệ tiến sĩ nông nghiệp từ Philippines về, ông đến thăm thầy, Giáo sư Nguyễn Văn Uyển – Viện phó Viện Sinh học nhiệt đới TPHCM, người mà TS Phước tôn kính gọi là “cha đẻ của ngành ca cao Việt Nam”. Nói qua cây ca cao, giáo sư Uyển bảo: “nghiên cứu cây này đi, hay lắm!”. Càng tìm hiểu, ông càng thấy thú vị bởi giá trị dinh dưỡng tuyệt vời của ca cao có thể chế biến ra nhiều loại sản phẩm đa dạng, hữu ích.

Quỹ Ca cao Quốc tế chọn TS Phước là đối tác nghiên cứu phát triển, đúng vào lúc ông muốn ứng dụng kỹ thuật trồng ca cao trên đất dốc, ở những nơi khó trồng trọt, thường bị bỏ hoang. TS Phước thuyết phục Giám đốc lâm trường 600 nhượng lại Đồi Đá, là nơi đất đã hoàn toàn bị rửa trôi, xói mòn. Ông cho rằng trên cả nước sườn đồi rất nhiều, đa số nông dân chưa biết kỹ thuật canh tác trên đất dốc. Nếu Đồi Đá trồng được ca cao bền vững, thì chỗ nào nông dân cũng có thể làm giàu với ca cao.

Tiếp đó, là hành trình 10 năm kỳ công cải tạo ngọn đồi rộng 13 hecta lổm ngổm đá tảng trên nền đất bạc màu, không một bóng cây. Ở nơi không có điện, không nước máy, không sóng điện thoại, ông đã khoan giếng, tự làm thủy điện, dựng nhà, xin trấu về ủ phân, cải tạo đất. Từ nguồn nước chỉ đủ nuôi 3.000 m2 vườn cây ăn trái, TS Phước tự tạo hệ thống tưới nhỏ giọt cho 3 hécta ca cao. Ông trồng ca cao theo bậc thang để hạ độ dốc, trồng thêm cỏ phủ kín mặt đất, đào mương nhỏ giảm tốc nước đổ để chống xói mòn. Ông treo tổ nuôi kiến vàng, kiến đen, dựng nhà cho dơi về trú ngụ, tạo thiên địch chống sâu rầy…

Thấm thoắt, lá ca cao đã khép tán. Vườn cây trổ hoa kết trái quanh năm. Có giống ca cao đạt năng suất tới 3-4 tấn hạt khô/hécta. Đất mát, đủ nguồn nước tưới để TS Phước mở rộng diện tích trồng ca cao thêm 2 hecta nữa. Doanh nhân Nhật đến tận vườn xin bao tiêu trọn gói với giá gấp đôi nhưng ông từ chối. Ông giao con trai gây dựng thương hiệu Stone Hill cho các mặt hàng làm thủ công từ ca cao. Năm 2017, Stone Hill được trao giải “Top 50 hạt ca cao ngon nhất thế giới” trong chương trình Cocoa of Excellence tại Paris, ghi điểm son uy tín cho nền nông nghiệp thực phẩm sạch Việt Nam.

Đưa khách trèo lên Đồi Đá thăm vườn ca cao trĩu quả, TS Phước hái một trái chín vàng đập vỡ vỏ, nhai ngon lành cả cơm lẫn hạt, hài hước khoe: “Tôi dễ nuôi như lạc đà, chỉ cần 1 trái ca cao là đủ chất”. Ông nói: Trên thế giới, cả tỷ người thích sô cô la, nhưng vì ít nước trồng được ca cao, nên nhiều người chưa biết ca cao rất hữu dụng. Nhân hạt để làm bột ca cao, sô cô la, xà bông, mỹ phẩm; Vỏ hạt làm trà; Lớp cơm nhầy bọc quanh hạt làm sinh tố, rượu vang, rượu mạnh; Vỏ quả băm nhỏ là món ăn khoái khẩu của bò, dê..

Huyện nghèo giáp biên Ea Súp (tỉnh Đắk Lắk) có những cánh đồng rộng mênh mông, trước đây nhiều doanh nghiệp vào cuộc nhưng trồng cây gì hỏng cây đó. Với sự cố vấn kỹ thuật của TS Phạm Hồng Đức Phước, từ năm 2017 Công ty Ca cao Intercontinental Coporation (CIC) triển khai dự án trồng 1.000 ha ca cao. TS Phước chống ngập mùa mưa, chống hạn mùa khô bằng cách cho lên liếp, đào mương, lắp đặt toàn bộ thiết bị tưới nhỏ giọt của Israel. Tới nay, 300 hecta ca cao trồng đợt đầu của CIC đơm đầy hoa trái… 

(**) Người hướng đạo sinh bạn quý, giống cụ Phạm Hồng mình thân, nước mắt Vị Xuyên mặn đắng, suốt đời gian khổ hi sinh.

Phạm Hồng Đức Phước quý nhà hướng đạo sinh Baden Powell (ảnh): “… Còn anh, anh sẽ làm gì trong ngày? Đời sẽ đẹp nếu anh muốn… Muốn thế không nên bỏ phí thì giờ. Đứng lên, đi làm việc. Người ta chỉ sống một đời, đừng bỏ qua một phút. Khi đến giờ nghỉ anh sẽ an giấc nếu anh làm việc hết sức mình. Những người ngủ không được, thao thức thâu đêm là những người ban ngày đã đi chơi rong.” (Baden Powell). Mình chưa bao giờ là hướng đạo sinh nhưng những lời của vị tổ sư này đọc được vào năm Đệ Thất (lớp Sáu) vẫn nhớ cho đến bây giờ tuy rằng bình thường trí nhớ của mình thuộc loại kém. Vậy nhưng cuộc đời mình rong chơi cũng nhiều và tất nhiên nhiều đêm không ngủ được.

Cụ Phạm Hồng là Người lính già thời Bác, chính ủy của sư đoàn 325 làm nòng cốt của sư đoàn 356 ‘Nước mắt Vị Xuyên‘ ‘Sống bám đá đánh giặc, chết hóa đá bất tử’. Ông vừa mất ngày 8 tháng 10 năm 2019.lúc 93 tuổi .Chính ủy Phạm Hồng có năm cha con đánh giặc ở biên giới suốt bảy năm ròng, sau về hưu ở thị xã Hải Dương gần Viện Cây Lương thực Cây Thực phẩm. Hoàng Kim năm 1972 chung tổ bốn người gồm Xuân, Chương, Trung, Kim là những người bạn xếp bút nghiên lên đường chiến đấu tháng 9 năm 1971 thì Xuân Chương đã hi sinh ở Quảng Trị. Hoàng Kim năm 1976 -1977 là trợ lý tổng hợp phòng tham mưu sư đoàn 325, có năm người bạn cùng tổ ở phòng tham mưu sư đoàn 325 năm 1979 đều hóa đá Vị Xuyên Người vịn trời xanh chấp sói rừng.

(***) Đức Phước câu chuyện ảnh: Người lành cây che bóng nắng Khách quen việc tốt cùng chơi Trang sách niềm vui chia sẻ Điểm thăm dấu ấn cho đời

Bài viết mới trên TÌNH YÊU CUỘC SỐNG
CNM365, ngày mới nhất bấm vào đây   cập nhật mỗi ngày

Bài viết mới

Video yêu thích
KimYouTube

Trở về trang chính
Việt Nam tổ quốc tôi| Đất nước con người, nghiên cứu dịch thuật Việt Trung, Hoàng Tố Nguyên Hoàng Long Hoàng Kim  Ngọc Phương Nam  Thung dung  Dạy và học  Cây Lương thực  Dạy và Học  Tình yêu cuộc sống Food Crops Kim on LinkedIn  Kim on Facebook  KimTwitter

Advertisement